28 Ekim 2009 Çarşamba

İstemi Yabgu

İstemi Yabgu (530 - 583 ya da 584), Göktürk Kağanlığı'nın kurucusu olan Bumin Kağan'ın kardeşi, hakan, yabgu ve elçidir. Bumin Kağan'ın yanında batı kanadını (sonraki Batı Göktürk Kağanlığı) yönetmiştir.

İstemi Kağan, Bizans İmparatorluğu ve Perslerle diplomatik ilişkileri güçlendirmiştir. Kendisi hakkında Bizans arşivlerinde geniş bilgi bulunur.
Siyasal Özellikleri

Avarların yönetimi altındaki Gökürklerin Bumin Kağan önderliğinde ayaklanıp 552 yılında bagımsızlıklarını kazanmalarıyla kurulan Göktürk Devleti'nin batı kanadı hakanı olan İstemi Yabgu aynı zamanda Bumin Kağan'ın da kardeşiydi.

Göktürk Kağanlığı'nın kısa zamanda güçlenmesinde büyük rol oynamıştır. Çin'e seferler düzenlemiş, Akhunlar'ın elindeki İpek Yolu'nu ele geçirmek için Sasanilerle ittifak yapmıştır. Bu ittifak sonucunda Akhunlara son verilmiştir. Ancak bir süre sonra Sasaniler'in İpek Yoluna göz dikmesi üzerine Bizansla ittifak yapmış ve Sasaniler'i zor durumda bırakmıştır. Güçlü Türk yabgusu İstemi'nin zamanında devlet en geniş sınırlarına ulaşmıştır. 576 yılında İstemi Yabgu'nun ölümüyle yerine oğlu Tardu geçmistir ancak Tardu'nun zamanında devlet iyi yönetilememiş ve çıkan isyanlar sonucunda ikiye ayrılmıştır (582).
Kişilik Özellikleri

İstemi Kağan, kişilik olarak sinsi ve kurnazlığıyla dikkat çeker. Kurnazlığı ve üstün zekasıyla ittifaklar kurmuş ve Göktürkler adına çok önemli adımlar atmıştır. Tarihi arşivlerde anlatılanlara göre çok az konuşan, soğukkanlı ve sinsi bir hükümdardı.
İstemi Kağan'ın Farkı

İstemi Kağan Türk tarihi boyunca bir devletin iki hükümdar ile yönetilmesini örnekleyen ilk hükümdardır. Ağabeyi Bumin Kağan Doğu'yu kendisi ise Batı'yı yönetmiştir. Batı'ya doğru yaptığı anlaşmalar ve fetihler sonucu Türklerin coğrafi konumunu da etkilemiştir. Aynı zamanda Araplarla yakınlaşılmıştır ve Türklerin İslamiyet ile ilk yakınlaşmasını sağlayan liderdir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder